Dinh dưỡng thú cưng: Những điều cần biết để chăm sóc chó mèo tốt nhất

Bạn có biết rằng dinh dưỡng là một trong những yếu tố quan trọng nhất ảnh hưởng đến sức khoẻ và tuổi thọ của thú cưng? Bài viết này sẽ giúp bạn hiểu rõ hơn về dinh dưỡng thú cưng, cách lựa chọn và cung cấp thức ăn cho chó mèo một cách khoa học và hiệu quả.

Tại sao dinh dưỡng thú cưng lại quan trọng?

Dinh dưỡng là quá trình cung cấp và sử dụng các chất dinh dưỡng để duy trì hoạt động sinh lý, phát triển và tái tạo của cơ thể. Các chất dinh dưỡng bao gồm năng lượng, protein, lipid, vitamin, khoáng chất và nước. Mỗi loại chất dinh dưỡng có vai trò riêng biệt và không thể thay thế được nhau.

Năng lượng là yếu tố quan trọng nhất trong dinh dưỡng, vì nó là nguồn cung cấp cho tất cả các hoạt động của cơ thể. Năng lượng được cung cấp chủ yếu từ protein, lipid và carbohydrate trong thức ăn. Nếu năng lượng không đủ, thú cưng sẽ bị suy nhược, gầy yếu, kém sức đề kháng. Nếu năng lượng quá nhiều, thú cưng sẽ bị béo phì, gây ra các bệnh về tim mạch, khớp, tiểu đường…

Protein là thành phần cấu tạo của các mô và tế bào trong cơ thể. Protein có nhiều loại khác nhau, mỗi loại có chức năng riêng biệt như hỗ trợ miễn dịch, vận chuyển oxy, xúc tác phản ứng… Protein được cung cấp từ các nguồn động vật (thịt, cá, trứng…) và thực vật (đậu, hạt…). Protein có chứa các axit amin thiết yếu, là những axit amin mà cơ thể không tự sản xuất được. Chó và mèo là hai loài động vật ăn thịt, nên có nhu cầu protein cao hơn so với các loài khác.

Lipid là nguồn năng lượng dự trữ và bảo vệ các cơ quan trong cơ thể. Lipid có chứa các axit béo thiết yếu, là những axit béo mà cơ thể không tự sản xuất được. Các axit béo thiết yếu có vai trò quan trọng trong việc duy trì sự linh hoạt của màng tế bào, hỗ trợ chức năng thần kinh, miễn dịch, sinh sản… Lipid cũng là nguồn cung cấp vitamin tan trong mỡ, như vitamin A, D, E, K. Lipid được cung cấp từ các nguồn động vật (mỡ, bơ…) và thực vật (dầu, hạt…).

Carbohydrate là nguồn năng lượng nhanh chóng và dễ tiêu hoá cho cơ thể. Carbohydrate có chứa các đường đơn và phức, như glucose, fructose, lactose, tinh bột, chất xơ… Carbohydrate được cung cấp từ các nguồn thực vật (ngũ cốc, rau củ quả…). Chó và mèo không có nhu cầu carbohydrate cao như con người, nhưng carbohydrate vẫn có ích trong việc cung cấp năng lượng và duy trì sự cân bằng đường huyết.

Vitamin là những chất hữu cơ có hoạt tính sinh học cao, tham gia vào nhiều quá trình chuyển hoá trong cơ thể. Vitamin có hai loại: vitamin tan trong mỡ (A, D, E, K) và vitamin tan trong nước (B, C). Vitamin được cung cấp từ các nguồn động vật và thực vật trong thức ăn. Nếu thiếu vitamin, thú cưng sẽ bị suy dinh dưỡng, gặp các vấn đề về da lông, xương khớp, mắt, tim mạch… Nếu quá nhiều vitamin, thú cưng sẽ bị ngộ độc, gây ra các biến chứng nghiêm trọng.

Khoáng chất là những chất vô cơ có vai trò quan trọng trong việc duy trì cấu trúc và chức năng của cơ thể. Khoáng chất có hai loại: khoáng chất lượng lớn (canxi, photpho, magiê, natri…) và khoáng chất lượng nhỏ (sắt, kẽm, đồng…). Khoáng chất được cung cấp từ các nguồn động vật và thực vật trong thức ăn. Nếu thiếu khoáng chất, thú cưng sẽ bị rối loạn phát triển xương khớp, thiếu máu, suy giảm miễn dịch… Nếu quá nhiều khoáng chất, thú cưng sẽ bị tích tụ sỏi niệu quản, gây ra các bệnh về thận.

Nước là thành phần chiếm phần lớn trong cơ thể của thú cưng. Nước có vai trò quan trọng trong việc duy trì áp suất máu, điều hoà nhiệt độ cơ thể, vận chuyển các chất dinh dưỡng và loại bỏ các chất thải. Nước được cung cấp từ các nguồn động vật (thịt), thực vật (rau) và nước uống. Nếu thiếu nước, thú cưng sẽ bị mất nước, gây ra các triệu chứng như khát nước liên tục, khô da lông, suy nhược… Nếu quá nhiều nước, thú cưng sẽ bị phù nề do giảm độ đặc của máu.

Cách lựa chọn và cung cấp thức ăn cho thú cưng

Để lựa chọn và cung cấp thức ăn cho thú cưng, bạn cần lưu ý những điều sau đây:

• Lựa chọn thức ăn phù hợp với loài, giống, tuổi, trọng lượng, hoạt động và tình trạng sức khoẻ của thú cưng. Bạn có thể tham khảo các bảng dinh dưỡng thú cưng trên mạng hoặc hỏi ý kiến của bác sĩ thú y để biết chính xác nhu cầu dinh dưỡng của thú cưng của bạn.
• Lựa chọn thức ăn chất lượng cao, đảm bảo an toàn vệ sinh và hạn sử dụng. Bạn nên đọc kỹ nhãn mác và thành phần của thức ăn trước khi mua và sử dụng. Bạn nên tránh các thức ăn có chứa các chất bảo quản, màu nhân tạo, hương liệu hoặc các chất gây dị ứng cho thú cưng.
• Lựa chọn thức ăn phù hợp với khẩu vị và sở thích của thú cưng. Bạn nên đa dạng hoá thức ăn cho thú cưng để tăng hấp dẫn và tránh nhàm chán. Bạn có thể kết hợp giữa các loại thức ăn khô (hạt) và ướt (thịt, cá, sữa…) để cung cấp đủ nước và dinh dưỡng cho thú cưng. Bạn cũng có thể tự làm thức ăn cho thú cưng theo các công thức đơn giản và an toàn.
• Cung cấp thức ăn đúng liều lượng và định kỳ cho thú cưng. Bạn nên chia nhỏ khẩu phần ăn cho thú cưng thành nhiều bữa trong ngày, tùy theo nhu cầu và khả năng tiêu hoá của từng con. Bạn nên giữ nguyên giờ ăn cho thú cưng để tạo thói quen và tránh gây rối loạn tiêu hoá. Bạn nên đặt bát ăn cho thú cưng ở nơi thoáng mát, sạch sẽ và dễ tiếp cận. Bạn nên loại bỏ các mẩu thức ăn còn sót lại sau khi thú cưng ăn xong để tránh ôi thiu hoặc bị vi khuẩn phát triển.
• Cung cấp đủ nước sạch cho thú cưng. Bạn nên đảm bảo rằng thú cưng luôn có nước uống sạch và tươi trong ngày. Bạn nên đổi nước uống cho thú cưng hàng ngày và vệ sinh bát uống thường xuyên. Bạn nên tránh cho thú cưng uống nước lạnh, nước ngọt, nước có ga hoặc các loại nước có chứa caffeine, rượu hoặc các chất kích thích khác.

Dinh dưỡng là một trong những yếu tố quan trọng nhất để duy trì sức khoẻ và tuổi thọ của thú cưng. Bạn nên lựa chọn và cung cấp thức ăn cho thú cưng một cách khoa học và hiệu quả, dựa trên những kiến thức và kinh nghiệm đã được chia sẻ trong bài viết này. Bạn cũng nên theo dõi sát sao tình trạng ăn uống và phản ứng của thú cưng sau khi ăn, để kịp thời điều chỉnh hoặc cần thiết hỏi ý kiến của bác sĩ thú y.